Lei�beiningar Rvei-040 2.02.08.70 �tg. 8.0 �tg.dagur 03/08/2023

2.02.08.70 Mosk�t�bornar veirur (Chikungunya, Dengue, West Nile, Zika)

Ranns�knir - Heiti, �bendingar, grunnatri�i

Heiti ranns�knar:

Kjarns�rum�gnun (PCR)

(sent utan til sta�festingar

Hra�-PCR (FilmArray) (einnig nota� til sta�festingar)

M�tefnam�ling (IgG og IgM) (sent utan).

Samheiti:

Dengue fever kallast beinbrunas�tt � �slensku.

P�ntun:

Bei�ni um veiruranns�kn

, e�a Rafr�nt bei�na- og svarakerfi:

Cyberlab

innan LSH.

Ver�:

Sj�

Gjaldskr�r

�bending

Veikindi eftir n�leg fer�al�g til sv��a �ar sem greinst hafa chikungunya,

dengue, West Nile e�a zika veirur.

West Nile veiran berst me�

culex

mosk�t�flugum, en chikungunya, dengue og zika veirur berast me�

aedes

mosk�t�flugum.

(

Sj� n�nar � lei�beiningum Landl�knis

Grunnatri�i ranns�knar

PCR greinir hvort veiran e�a erf�aefni hennar er til sta�ar � s�ninu. M�tefnaleit greinir hvort IgG og IgM m�tefni eru til sta�ar � s�ninu.

S�nataka

S�rst�k t�masetning s�nat�ku

Sem fyrst eftir byrjun einkenna.

Ger� og magn s�nis

M�tefnaleit: Heilbl�� me� geli (gul mi�ja) e�a �n gels ≥ 4 ml
PCR: EDTA bl�� , ≥ 4 ml

Auk �ess

er m�gulegt

� nota eftirfarandi s�ni � PCR:

Dengue: M�nuv�kvi, dau�hreinsa� glas (nr. 2 e�a 3)

≥

1 ml

West Nile: M�nuv�kvi, dau�hreinsa� glas (nr. 2 e�a 3)

≥

1 ml

Zika: �vags�ni, dau�hreinsa� �vagglas, 5-10 ml

L�sing s�nat�ku

Bl��taka

M�nu�stunga

�vag - s�nataka

�j�nustub�k Ranns�knarsvi�s

�rugg losun s�nat�kuefna og �halda

Sending og geymsla

Merking, fr�gangur og sending s�na og bei�na

Sj�:

�tfylling bei�na, merking, fr�gangur og sending s�na

Geymsla ef bi� ver�ur � sendingu

� k�li

Flutningskr�fur

M� flytja vi� stofuhita vi� e�lilegan sendingart�ma.

Me� fyrstu fer�.

Ni�urst��ur

Svar

PCR sv�r fyrir chikungunya, dengue, zika veirur eru a� jafna�i tilb�in eftir 1-2 virka daga. Sta�fest sv�r (fr� tilv�sunarranns�knastofu) og West Nile PCR sv�r eru a� jafna�i komin eftir 1-2 vikur.

Ni�urst��ur m�tefnam�linga eru a� jafna�i komin eftir 1-2 vikur.

T�lkun

J�kv��ar ni�urst��ur � PCR sta�festir a� sj�klingur hafi s�kst af veirunni.

S�rfr��il�knar veiruranns�kna meta ��rfina fyrir t�lkun ni�ursta�na.

Heimildir

2.02.08.70 Mosk�t�bornar veirur (Chikungunya, Dengue, West Nile, Zika)

Ritstj�rn

Sam�ykkjendur

�byrg�arma�ur

�tgefandi