Lei�beiningar Rvei-125 2.02.08.13 �tg. 12.0 �tg.dagur 04/13/2023

2.02.08.13 Coronaveirur (MERS, SARS og almennar kvefveirur)

Ranns�knir - Heiti, �bendingar, grunnatri�i

Heiti ranns�knar:

Kjarns�rum�gnun (PCR)

Hra�-PCR (FilmArray)

P�ntun:

Bei�ni um veirufr��iranns�kn

e�a Rafr�nt bei�na- og svarakerfi:

Cyberlab

innan LSH.

Ver�:

Sj�

Gjaldskr�r

�bending

Kvefeinkenni, �ndunarf�ras�king.

Grunur um alvarlega �ndunarf�ras�kingu, ef vi�komandi sj�klingur er a� koma fr� �eim l�ndum �ar sem MERS-CoV er a� finna.

Grunnatri�i ranns�knar

PCR pr�fi� er nota� til a� greina hvort veiran e�a erf�aefni hennar er til sta�ar � s�ninu. �ekktar Coronaveirur sem s�kja menn eru �ndunarf�raveirurnar:

HCoV-OC43
HCoV-229E
HCoV-NL63
HCoV-HKU1
SARS-CoV (severe acute respiratory syndrome)*
MERS-CoV (middle east respiratory syndrome)
SARS-CoV-2 (COVID-19)

�

veiruhluta S�kla- og veirufr��ideildar

eru

tilt�k PCR pr�f fyrir �ekktu kvefveirunum OC43, 229E, NL63 og HKU1. Einnig eru tilt�k pr�f fyrir MERS-CoV.

S�ni �ar sem grunur er um MERS ver�a send utan til sta�festingar.

�nnur s�ni eru send �t til greininga ef �urfa �ykir.

� �slensku hefur SARS veri� nefnt heilkenni alvarlegrar br��rar lungnab�lgu (HABL).

S�nataka

S�rst�k t�masetning s�nat�ku

�skilegt er a� taka s�ni fyrir veiruleit sem fyrst eftir upphaf einkenna.

Ger� og magn s�nis

Stroks�ni: D�mi um veiruleitarpinna

Skol- og sogs�ni fr� �ndunarf�rum: Dau�hreinsa� glas, nokkrir ml

L�sing s�nat�ku

�ndunarf�rastrok - s�nataka

Skol �r �ndunarf�rum - s�nataka

�j�nustuhandb�k Ranns�knarsvi�s.

�rugg losun s�nat�kuefna og �halda

Sending og geymsla

Merking, fr�gangur og sending s�na og bei�na

Sj�

�tfylling bei�na, merking, fr�gangur og sending s�na

Geymsla ef bi� ver�ur � sendingu

� k�li.

Flutningskr�fur

M� flytja vi� stofuhita vi� e�lilegan sendingart�ma.

Me� fyrstu fer�.

Ni�urst��ur

Svar

PCR: 1-2 dagar. A� jafna�i samd�gurs � faraldurst�mum.

Ef grunur er um MERS

f�r s�ni

forgangsme�fer�. Ef s�ni berst strax � byrjun vinnudags m� reikna me� a� MERS PCR br�

�abirg�ani�urst��ur liggi fyrir � lok vinnudags.

T�lkun

PCR: J�kv��ar ni�urst��ur sta�festa a� veiran, e�a a.m.k. erf�aefni hennar, s� til sta�ar.

S�rfr��il�knar veiruranns�kna meta ��rfina fyrir t�lkun ni�ursta�na.

MERS, SARS og Covid-19 eru tilkynningaskyldir sj�kd�mar.

Heimildir

de Wit E, va n Doremalen N, Falzarano D, Munster VJ. SARS and MERS: recent insights into emerging coronaviruses. Nature reviews microbiology 2016;14:523-534
Gao H, Yao H, Yang S, Li L. From SARS to MERS: evidence and speculation. Frontiers of Medicine 2016; doi:10.1007/s11684-016-0466-7
CDC, About coronavirus
CDC, Middle East Respiratory Syndrome (MERS)
CDC, Interim Guidelines for Collecting, Handling, and Testing Clinical Specimens from Patients Under Investigation (PUIs) for Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus (MERS-CoV)
CDC, Coronaviruses

2.02.08.13 Coronaveirur (MERS, SARS og almennar kvefveirur)

Ritstj�rn

Sam�ykkjendur

�byrg�arma�ur

�tgefandi