../ IS  
Útgefið gæðaskjal: Leiðbeiningar
Skjalnúmer: Rsýk-333
Útg.dags.: 04/28/2014
Útgáfa: 4.0
2.02.07.40 Öndunarfæri - Barnaveiki
Hide details for Rannsóknir - Heiti, ábendingar, grunnatriðiRannsóknir - Heiti, ábendingar, grunnatriði
Heiti rannsóknar: Sýni frá neðri öndunarfærum - Barnaveikiræktun
Samheiti: Corynebacterium diphtheriae ræktun
Pöntun: Beiðni um sýklarannsókn eða Cyberlab innan LSH. Verð: Sjá Gjaldskrá
    Hide details for ÁbendingÁbending
    Grunur um barnaveiki.
    Grunur um að einstaklingur beri barnaveikibakteríuna, Corynebacterium diphtheriae og sé smitandi.
    Corynebacterium diphtheriae bakterían finnst eingöngu hjá mönnum. Hún sest yfirleitt að í hálsinum en getur líka sýkt sár. Bakterían getur valdið slæmri hálsbólgu, einkennandi er hvítleit skán sem nær mislangt niður í öndunarfærin. Bakterían gefur frá sér sterkt eiturefni sem bælir eggjahvítuframleiðslu í frumum spendýra. Eitrið hefur áhrif á allar frumur líkamans, einkennin eru oftast mest frá hjarta, taugum og nýrum. Öndunarfærasýkingin getur verið banvæn, en það eru að jafnaði áhrif þessa eiturs sem bana sjúklingum. Erfðaefni eitursins berst í bakteríuna með bakteríuveirum (bacteriophage), en einungis sýktar bakteríur láta frá sér eitur.
    Meðferð við sýkingu er móteitur, sem virkar einungis á eitrið áður en það kemst inn í frumur og því er mikilvægt að gefa það sem fyrst. Að auki eru gefin sýklalyf til að hindra að eitur myndist, lækna staðbundnu sýkinguna og hindra smit. Yfirleitt er mælt með pensillíni og erythromycini.
    Hægt er að bera barnaveikibakteríuna í hálsinum án þess að veikjast.
    Tvær náskyldar tegundir, Corynebacterium ulcerans og í minna mæli Corynebacterium pseudotuberculosisgeta myndað samskonar eitur og Corynebacterium diphtheriae.Báðar sýkja aðallega önnur dýr en menn.. Corynebacterium ulceranser þó vel þekkt sem sýkingavaldur hjá mönnum og getur valdið svipuðum sýkingum og C. diphtheriae,hálsbólgu með skán og sárasýkingum. Corynebacterium pseudotuberculosisveldur mun sjaldnar sýkingum hjá mönnum, og þá helst granulomatous lymphadenitis hjá bændum og dýralæknum.
    Barnaveiki skal tilkynna til sóttvarnalæknis.

    Mögulegar viðbótarrannsóknir:
    Hide details for Grunnatriði rannsóknarGrunnatriði rannsóknar
    Leitað er að Corynebacterium diphtheriaeásamt C. ulcerans og C. pseudotuberculosis(þótt ólíklegt sé að síðarnefnda bakterían greinist). Ræktist einhverjar þessara baktería þarf að senda þær utan til að kanna hvort þær myndi eitur.
    Hide details for SýnatakaSýnataka

    Hide details for Sending og geymslaSending og geymsla

    Hide details for NiðurstöðurNiðurstöður
      Hide details for SvarSvar
      Neikvætt svar berst eftir 3 daga, jákvætt svar gæti tekið lengri tíma. Sé grunur um að sýnið sé jákvætt er hringt til sendanda.
      Hide details for TúlkunTúlkun
      Jákvæða ræktun skal alltaf taka alvarlega þar sem bakterían er ekki hluti eðlilegs bakteríugróðurs.
      Barnaveiki skal tilkynna til sóttvarnalæknis.

    Hide details for HeimildirHeimildir
    1. Manual of Clinical Microbiology. ASM Press, Washington D.C.
    2. Garcia LS og fél. Clinical Microbiology Procedures Handbook. ASM Press, Wasington D.C.

    Ritstjórn

    Guðrún Svanborg Hauksdóttir
    Erla Sigvaldadóttir
    Theódóra Gísladóttir

    Samþykkjendur

    Ábyrgðarmaður

    Guðrún Svanborg Hauksdóttir

    Útgefandi

    Upp »


    Skjal fyrst lesið þann 04/29/2010 hefur verið lesið 68181 sinnum

    © Origo 2019