../
IS
Gæðahandbók
Breytingartillaga
Prenta
Senda
Loka
Útgefið gæðaskjal: Leiðbeiningar
Skjalnúmer: Rklín-187
Útg.dags.: 06/16/2023
Útgáfa: 11.0
2.02.01.01 TSH
Almennt
Almennt
Verð:
Sjá
Gjaldskrá
Grunnatriði rannsóknar:
TSH (thyroid stimulating hormone) eða týrótrópín er próteinhormón myndað í fremri hluta heiladinguls. TSH stjórnar framleiðslu skjaldkirtilshormónanna T4 og T3. Framleiðsla TSH er örvuð af TRH (thyrotropin releasing hormone) en hamin afturvirkt af háum styrk T4 og T3. Mæling á styrk TSH í sermi er næmur og sértækur mælikvarði á skjaldkirtilsstarfssemi.
Helstu ábendingar:
Skimun fyrir skjaldkirtilssjúkdómum, grunur um skjaldvakaofseytingu (hyperthyroidism) eða skjaldvakabrest (hypothyroidism). Til að fylgja eftir lyfjameðferð með skjaldkirtilshormóni (týroxíni) og lyfjameðferð við ofstarfsemi skjaldkirtils (antithyroidea).
Mæliaðferð
Mæliaðferð
Electrochemiluminiscence immunoassay "ECLIA" á mælitæki frá Roche (cobas e immunoassay analyzers).
Sýnataka, sending, geymsla og hvenær mæling er framkvæmd.
Sýnataka, sending, geymsla og hvenær mæling er framkvæmd.
Gerð og magn sýnis:
Sýni tekið í lithíum heparín glas með grænum tappa
með geli (gul miðja)
Litakóði samkvæmt Greiner.
Sýni geymist 14 daga í kæli og í 24 mánuð í frysti við - 20
°
C. Ekki skal frysta sýni oftar en einu sinni.
Mæling er gerð allan sólarhringinn, alla daga vikunnar.
Viðmiðunarmörk
Viðmiðunarmörk
Aldur
mIU/L
> 20 ára
0,30 - 4,20
>11 ára ≤ 20 ára
0,51 - 4,30
>6 ára ≤ 11 ára
0,60 - 4,48
>1 árs ≤ 6 ára
0,70 - 5,97
>3 mán. ≤ 12 mán.
0,73 - 8,35
>6 daga ≤ 3 mán.
0,72 - 11,0
0-6 daga
0,70 - 15,2
Þungaðar konur *
mIU/L
Trimester 1
0,26 - 3,70
Trimester 2
0,28 - 3,90
Trimester 3
0,30 - 4,20
* Viðmiðunarmörk fyrir þungaðar konur eru fengin úr leiðbeiningum (guidlines) The American Thyroid Association frá 2017.
Niðurstöður
Niðurstöður
Truflandi efni:
Bíótín (B7 vítamín) í háum styrk getur valdið truflun, falskri lækkun, í TSH aðferðinni sem verið er að nota á Landspítala (Cobas Roche). Hjá sjúklingum á háum bíótín skömmtum (>5mg/dag) þurfa að líða a.m.k. 8 klst frá síðasta bíótín skammti þar til blóðsýni er tekið. Það sama gildir um fjölvítamín og bætiefni sem innihalda bíótín (fjölvítamín og bætiefni fyrir hár, húð og neglur innihalda oft mikið bíótín).
Túlkun
Hækkun:
TSH hækkar við skjaldvakabrest (hypothyroidism) t.d. vegna langvinnrar skjaldkirtilsbólgu (Hashimoto-sjúkdóms), eftir brottnám skjaldkirtils, í kjölfar geislajoðmeðferðar vegna ofseytingar skjaldkirtilshormóna og vegna lyfja (amíódarón). TSH framleiðandi heiladingulsæxli er mjög sjaldgæf orsök hækkunar á TSH.
Lækkun:
TSH lækkar við skjaldvakaofseytingu vegna Graves-sjúkdóms, ofseytandi hnúða (toxic adenoma, toxic multinodular goiter) og skjaldkirtilsbólgu (thyroiditis). Ofskömmtun skjaldkirtilshormóns og joðinnihaldandi lyfja (amíódarón og röntgenskuggaefna) getur valdið TSH lækkun. Sjúkdómar í heiladingli eru mjög sjaldgæf orsök TSH lækkunar.
Heimildir
Heimildir
Upplýsingableðill TSH (Thyrotropin), 2023-01, V 2.0. Roche Diagnostics.
Reference Intervals for Children and Adults, Elecsys Thyroid Tests, Roche Diagnostics GmbH, 2008.
Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Sixth Edition. Elsevier Saunders, 2018.
Guidlines of the American Tyroid Association for the diagnosis and management of thyroid disease during pregnancy and postpartum. Thyroid, 2017, Vol 27; 315-389.
Ritstjórn
Ingunn Þorsteinsdóttir
Fjóla Margrét Óskarsdóttir
Guðmundur Sigþórsson
Samþykkjendur
Ábyrgðarmaður
Ingunn Þorsteinsdóttir
Útgefandi
Ingunn Þorsteinsdóttir
Upp »