../
IS
Gæðahandbók
Breytingartillaga
Prenta
Senda
Loka
Útgefið gæðaskjal: Leiðbeiningar
Skjalnúmer: Rsýk-020
Útg.dags.: 10/23/2019
Útgáfa: 4.0
2.02.03.01.01 Antistreptolysin O (AST - ASO)
Almennt
Almennt
Verð:
Sjá
Gjaldskrá
Grunnatriði rannsóknar:
Mælingar mótefna gegn beta-haemolýtískum streptókokkum af flokki A
(
Streptococcus pyog
enes) eru hjálplegar við greiningu fylgikvilla (gigtsóttar (rheumatic fever), skarlatssóttar og nýrnahnoðrabólgu (glomerulonephritis)), en hafa takmarkaða þýðingu við greiningu bráðrar hálsbólgu. Við gigtsótt koma einkenni fram u.þ.b.10 dögum eftir ómeðhöndlaða hálsbólgu (tonsillitis/pharyngitis). Í kossageitarfaröldrum fá allt að 10-15% hinna sýktu einstaklinga nýrnahnoðrabólgu (glomerulonephritis) u.þ.b. 20 dögum síðar. AST/ASO prófið greinir illa mótefni gegn húðsýkingastofnum. Þau greinast hins vegar vel með
Anti-DNasa B mótefnamælingu
. Því er mælt með því að mæla bæði AST/ASO og Anti-DNasa B mótefni þegar greina á fylgikvilla streptókokkasýkinga. Þessi blóðvatnspróf gagnast einnig við mismunagreiningu við vissa gigtsjúkdóma og leit að orsakavaldi kverkakýlis (peritonsillar abscess).
Rannsóknin byggir á myndun mótefnaflétta milli antistreptolysin O og latex agna húðuðum með streptolysin O. Hækkun á antistreptolysin O kekkjar við latex agnirnar (mótefnafléttur myndast) og verður kökkmyndun sýnileg í hvarfefnablöndu.
Helstu ábendingar:
Grunur um fylgikvilla við sýkingu af völdum streptokokka af flokki A (hálsbólga, pyodermia eða lungnabólga).
Sýnataka, sending, geymsla og hvenær mæling er framkvæmd.
Sýnataka, sending, geymsla og hvenær mæling er framkvæmd.
Gerð og magn sýnis:
Sermi 0,5 ml án hemólýsu.
Sýni tekið í serumglas (rauður tappi
með geli (gul miðja)
). Litakóði samkvæmt Greiner.
Sermi má geyma í kæli (2-8°C) í hámark 48 klst. Ef þarf að geyma lengur þá er sýnið fryst. Gæta skal þess að blóð sé vel storkið svo ekki sé vottur af fibrini í serminu.
Mæling er gerð virka daga á rannsóknakjarna í Fossvogi.
Viðmiðunarmörk
Viðmiðunarmörk
<200 IU/ml
Niðurstöðu er svarað sem stöðluðu tölugildi í IU/ml. Tölugildin eru <100, >100<200, >200<400, >400<800, >800<1600, >1600<3200.
Niðurstöður
Niðurstöður
Túlkun
Hækkun:
Hækkuð AST/ASO mótefni jafngilda ekki greiningu á bráðri gigtsótt, en gefa til kynna fyrri sýkingu með GrA streptokokkum. Hækkuð gildi koma fram 2-4 vikum eftir sýkingu af völdum Gr. A streptókokka.
Mótefni gegn AST/ASO myndast að jafnaði ekki við sýkingar af völdum Str. Gr. A í húð, en geta orðið jákvæð við sýkingar af völdum streptókokka af gr. C eða G.
Mikil hækkun á lípíðum í blóði geta gefið falska hækkun AST/ASO mótefnum.
Heimildir
Heimildir
1.
Manual of Clinical Microbiology
. ASM Press, Washington D.C.
2. Garcia LS og fél.
Clinical Microbiology Procedures Handbook
. ASM Press, Washington D.C.
3.
Statens Serum Institut
Diagnostisk håndbog
4. Antistreptolysin O. Upplýsingar frá hvarfefnaframlleiðanda: Cortex Diagnostics Inc, CA, USA
Ritstjórn
Sigrún H Pétursdóttir
Ísleifur Ólafsson
Samþykkjendur
Ábyrgðarmaður
Ísleifur Ólafsson
Útgefandi
Sigrún H Pétursdóttir
Upp »