../
IS
Gæðahandbók
Breytingartillaga
Prenta
Senda
Loka
Útgefið gæðaskjal: Leiðbeiningar
Skjalnúmer: Rklín-184
Útg.dags.: 06/16/2023
Útgáfa: 7.0
2.02.01.01 T3 frítt
Almennt
Almennt
Verð:
Sjá
Gjaldskrá
Grunnatriði rannsóknar:
Trijoðótýrónín (T3) er skjaldkirtilshormón sem gegnir mikilvægu hlutverki við stjórnun efnaskipta í líkamanum. T3 í blóði er að hluta til komið beint frá skjaldkirtli en stærri hluti er þó myndaður við afjoðun á T4 utan skjaldkirtils. Í blóði er lang stærstur hluti T3 (> 99,9%) bundinn plasmapróteinum (TBG, albúmín og transtýretíni). Aðeins lítill hluti (< 0,2%) er ópróteinbundinn, þ.e. frítt T3 (FT3) en sá hluti fer inn í frumur og er líffræðilega virkur. Magn bindipróteina hefur mikil áhrif á heildamagn T3 en ekki FT3. Mæling á FT3 gefur því betra mat á skjaldkirtilsstarfsemi heldur en T3.
Helstu ábendingar:
Grunur um T3-skjaldvakaeitrun (T3-thyrotoxicosis), þegar TSH er bælt en FT4 eðlilegt.
Mæliaðferð
Mæliaðferð
Electrochemiluminiscence immunoassay "ECLIA" á mælitæki frá Roche (cobas e immunoassay analyzers).
Sýnataka, sending, geymsla og hvenær mæling er framkvæmd.
Sýnataka, sending, geymsla og hvenær mæling er framkvæmd.
Gerð og magn sýnis:
Plasma 0,5 ml. Sýni tekið í lithíum heparín glas með grænum tappa
með geli (gul miðja)
Litakóði samkvæmt Greiner.
Geymist 7 daga í kæli og 1 mánuð í frysti.
Mæling er gerð allan sólarhringinn, alla daga vikunnar.
Viðmiðunarmörk
Viðmiðunarmörk
Aldur
pmól/L
Fullorðnir (> 20 ára)
3,1-6,8
>11 ára ≤ 20 ára
3,9-7,7
>6 ára ≤ 11 ára
3,9-8,0
>1 árs ≤ 6 ára
3,7-8,5
>3 mán. ≤ 12 mán.
3,3-9,0
>6 daga ≤ 3 mán.
3,0-9,3
0-6 daga
2,6-9,7
Þungaðar konur
pmól/L
Trimester 1
3,78-5,97
Trimester 2
3,21-5,45
Trimester 3
3,09-5,03
Niðurstöður
Niðurstöður
Truflandi efni:
Bíótín (B7 vítamín) í háum styrk getur valdið truflun, falskri hækkun, í frítt T3 aðferðinni sem verið er að nota á Landspítala (Cobas Roche). Hjá sjúklingum á háum bíótín skömmtum (>5mg/dag) þurfa að líða a.m.k. 8 klst frá síðasta bíótín skammti þar til blóðsýni er tekið. Það sama gildir um fjölvítamín og bætiefni sem innihalda bíótín (fjölvítamín og bætiefni fyrir hár, húð og neglur innihalda oft mikið bíótín).
Túlkun
FT3 skal túlka samhliða TSH niðurstöðu.
Hækkun:
Hækkar við ofstarfsemi skjaldkirtils.
Lækkun:
Vanstarfsemi skjaldkirtils. Alvarlegir sjúkdómar utan skjaldkirtils (euthyroid sick syndrome
)
.
Heimildir
Heimildir
Upplýsingableðill FT3 (Free triidothyronine), 2022-11, V 2.0 Roche Diagnostics.
Reference Intervals for Children and Adults, Elecsys Thyroid Tests, Roche Diagnostics GmbH, 2008.
Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Sixth Edition. Elsevier Saunders, 2018.
Ritstjórn
Ingunn Þorsteinsdóttir
Fjóla Margrét Óskarsdóttir
Guðmundur Sigþórsson
Samþykkjendur
Ábyrgðarmaður
Ingunn Þorsteinsdóttir
Útgefandi
Ingunn Þorsteinsdóttir
Upp »