Lei�beiningar Rkl�n-544 2.02.01.01 �tg. 2.0 �tg.dagur 09/05/2022

2.02.01.01 Mykofen�ls�ra (MPA)

Almennt
Ver�: Sj� Gjaldskr�
Grunnatri�i ranns�knar:
Almenn atri�i: Myk�fen�ls�ra (mycophenolic Acid, MPA) er virki metab�l�tinn af lyfinu m�k�fen�lat m�fetili (Mycophenolat Mofetil, CellCept�, Myfenax�) , en �a� er nota� til �n�misb�lingar eftir l�ff�raflutninga og vi� suma sj�lfs�n�missj�kd�ma. Eftir t�ku � lyfinu MMF klofnar �a� hratt � m�k�fen�ls�ru og �virka efni� 2-ethan�l. �n�misb�landi �hrif MPA er talin vera vegna h�mlunar � ens�minu in�s�nm�n�fosfatdeh�dr�genasa, sem lei�ir til minnka�rar myndunar � g�anos�n-n�kle�t��um � lymf�c�tum og hemur �ar me� frumuskiptingu �eirra. � plasma er um 97% af MPA bundi� albumini, en �a� er a�eins fr�tt og �bundi� MPA sem er lyfjafr��ilega virkt. MPA konj�gerast � MPA-gl�k�r�n�� lifur en �a� er �virkt. MPA-gl�k�r�n�� skilst �t um n�ru og gall. S� hluti sem skilst �t me� galli er endurupptekinn � ��rmum og getur �� veri� h�dr�l�sera�ur af gl�k�r�nidasa sem gefur aftur fr�tt MPA. �egar cykl�sporin er gefi� samhli�a MMF minnkar endurupptaka MPA-gl�k�r�n��s en �a� hefur � f�r me� s�r styttri helmingunart�ma � MPA.
M�ling � MPA � sermi hj� sj�klingum er talin geta gefi� betri kl�n�skan �rangur og dregi� �r aukaverkunum �ess. Lyfi� er oft gefi� me� calc�neurin hemlum cyckl�spor�n, takr�l�mus)-e�a mTor hemlum (s�r�limus, everolimus).
H�marksstyrkur MPA i bl��i er 1-2 t�mum eftir t�ku lyfins per os. Annar toppur � styrk kemur 6-12 t�mum seinna vegna enduruppt�ku MPA-gl�k�ron��s � �armi. Mikill breytileiki er � styrk MPA � bl��i fr� einum sj�klingi til annars sem sk�rist af sj�kd�ms�standi og v�xlverkunum vi� �nnur �n�misb�landi lyf. Helstu aukaverkanir MPA eru truflanir � meltingavegi (�gle�i, uppk�st, kvi�verkir og ni�urgangur), mergb�ling og aukin s�kingarh�tta.
M�ling MPA er ger� me� tveim hvarfefnum. Anna� inniheldur IMP (inosine m�n�fosfat) og ens�mi� IMPDH II (inos�n m�n�fosfat dehydr�genasi II) og hitt nicot�nam�� aden�n d�nucleot�� (NAD). Fast magn IMPDH II og IMP er blanda� vi� fast magn NAD. �essi efni mynda ens�mkomplex �ar sem IMP er breytt � XMP og NADH losnar. MPA hemur losun XMP fr� ens�mkomplexnum og minnkar �v� virkni hvarfsins. Myndun NADH � hvarfefnalausn er m�ld me� lj�sgleypni vi� 340 nm. Magn MPA � s�ni er � �fugu hlutfalli vi� myndunarhra�a NADH.

Helstu �bendingar: Eftirfylgni sj�klinga sem f� lyfi� MMF (Mycophenolat Mofetil, CellCept�, Myfenax�)

S�nataka, sending, geymsla og hven�r m�ling er framkv�md.

S�nataka, sending, geymsla og hven�r m�ling er framkv�md.
Ger� og magn s�nis: Serum
S�ni teki� � serum glas me� rau�um tappa �n gels (sv�rt mi�ja)

. Litak��i samkv�mt Greiner

Geymsla: Geymist a�eins 8 klst vi� stofuhita. 96 klst vi� 2-8�C og 11 m�nu�i vi� -20�C

M�ling ger� tvisvar � viku � ranns�knarkjarna Hringbraut.

Me�fer�arm�rk

Me�fer�arm�rk
1,5 – 3,5 mg/L

Ni�urst��ur

Ni�urst��ur
T�lkun ni�ursta�na: Styrkur MPA � sermi fyrir lyfjagj�f skal vera 1,5-3.5 mg/L vi� me�fer� � sj�klingum me� �gr�tt l�ff�ri sem einnig taka takr�l�mus e�a cykl�spor�n. Ef MPA er nota� vi� vasculitis e�a SLE skal styrkur fyrir lyfjag�f vera h�rri en 2,5 mg/L.

Heimildir

Heimildir
Heimildir:

1. Fylgiskj�l framlei�andi hvarfefna – Roche Diagnostics.

2. Maripuri S, Kasiske B. The role for mycophenolate in kidney transplantation revisited. Transplantation rewviews 2014;28:26-31.

3. Omair MA, Alahmadi A, Johnson SR. Safety and effectiveness of mycophnolate in systemic sclerosis. A systematic review. PLOS One. May 2015.

. The pharmacokinetics and pharmacodynamics of mycophenolate mofetil in younger and elderly renal transplant recipients.

Br J Clin Pharmacol.

2017;83(4):812-822.

2.02.01.01 Mykofen�ls�ra (MPA)

Ritstj�rn

Sam�ykkjendur

�byrg�arma�ur

�tgefandi