Lei�beiningar Rkl�n-130 2.02.01.01 �tg. 5.0 �tg.dagur 07/29/2024

2.02.01.01 Magnes�um

Almennt
Ver�: Sj� Gjaldskr�
Grunnatri�i ranns�knar:
� l�kamanum er um �a� bil 1 mol (25 g) af frumefninu magnesium. Helming �ess er a� finna � beinum, en hinn helmingurinn er a�allega inni � frumum. Magnes�um er �v� fyrst og fremts svok�llu� innanfrumuj�n. Verulegar breytingar geta �tt s�r sta� � heildarmagni magnesium � l�kamanum �n �ess a� ��r endurspeglist � styrk �ess � plasma. Magnes�um er mikilv�gur k�faktor fyrir fj�lda ens�ma � efnaskiptum l�kamans.
Magn magnesium � f��u er afar breytilegt en um 30-40 % �ess er fr�soga� �egar um 15 mmol er neytt � dag.S� magni� minna fr�sogast hlutfallslega meira. � plasma er 30-35% af magnesium bundi� pr�teinum, helst alb�m�ni. Styrkur magnesium � plasma er breytist eftir s�ru/basa jafnv�gi � svipa�an h�tt og kal�um. Vi� alkal�su flyst magnes�um inn � frumur og einnig �egar frumur taka upp gl�k�sa. Vi� acidosis fer magnes�um �t �r frumum. Magnes�umstyrkur � bl��i getur veri� nokkru h�rri fyrstu m�nu�i eftir f��ingu. Hj� konum er nokkur sveifla � P/S-Mg sem fylgir t��ahring og er �� h�st kringum bl��ingar.
Magnes�um skilst fyrst og fremst �t me� �vagi. Vi� magnes�umskort eykst endurupptaka � p�plum n�ra �annig a� 99% �ess er teki� upp. Aukin virkni PTH eykur enduruppt�kuna � magnesium en hyperkalsem�a, natriuresis og alk�h�lneysla minnkar hana.
M�ling � magnesium byggir � hvarfi �ess vi� xylidyl blue � alkal�sku umhverfi og er lj�gleypni m�ld vi� 505/600 nm.

Helstu �bendingar: Grunur um magnes�umskort, vann�ring, trufla� fr�sog � meltingarvegi, langvarandi n�ring � ��, n�rnasj�kd�mar, langvarandi ni�urgangur, alk�h�lismi, krampar og hjartsl�ttar�regla.

S�nataka, sending, geymsla og hven�r m�ling er framkv�md.

S�nataka, sending, geymsla og hven�r m�ling er framkv�md.
Ger� og magn s�nis:
Plasma 0,5 ml. S�ni teki� � lith�um hepar�n glas me� gr�num tappa me� geli (gul mi�ja)

Litak��i samkv�mt Greiner
Geymist � 7 daga � k�li og eitt �r fryst vi� -20�C.
M�ling er ger� allan s�larhringinn, alla daga vikunnar.

Vi�mi�unarm�rk

Vi�mi�unarm�rk
0,71 - 0,94 mmol/L

Ni�urst��ur

Ni�urst��ur
T�lkun
H�kkun: s�st vi� br��a og langvarandi n�rnabilun, acidosis, vanstarfsemi skjaldkirtils og adrenal insufficience, hyperparathyroidismi.
L�kkun: s�st � �fengiss�ki, skorpulifur, sykurs�kisd�, hyperaldosteronismus, hyperparathyreoidismus, thyreotoxicosis, langvinnum n�rnasj�kd�mum og vi� Mg-tap �r l�kamanum vegna uppkasta, ni�urgangs og langvarandi me�fer�ar me� �vagr�silyfjum.

Heimildir

Heimildir
1) Heimildir: Method Sheet Magnes�um, REF06407358 190, V15.0. Roche Diagnostics, 2019-03.
2) Laurells Klinisk kemi � praktisk medicin. Studentlitteratur, Lund, Sv��j��, 2012; s��a 475-478.
3) Bukerh�ndbok I Klinisk Kemi. Stakkestad,JA, �sberg A. Akademisk Fagforlag AS, Haugesund, Noregur 1997; s��a 303-305.
4) Tietz Textbook of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics. Fourth Edition. Elsevier Saunders. 2012.
5) P. Rustad, P. Felding, L. Franzson, V. Kairisto, A. Lahti, A. M�rtensson, P. Hyltoft Petersen, P. Simonsson, H. Steensland & A. Uldall. The Nordic Reference Interval Project 2000: recommended reference intervals for 25 common biochemical properties. Scand J Clin Lab Invest. 2004;64(4):271-84.

2.02.01.01 Magnes�um

Ritstj�rn

Sam�ykkjendur

�byrg�arma�ur

�tgefandi